27 sierpnia: Polska 30 lat po Sierpniu '80. Apel OPZZ do elit politycznych
Polska 30 lat po Sierpniu ‘80
- Apel Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych
do elit politycznych
Strajki z sierpnia 1980 roku wywołały szeroki ruch społeczny na rzecz przywrócenia godności świata pracy i egalitaryzmu w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, a także na rzecz demokratyzacji PRL, powstania niezależnego ruchu związkowego. Porozumienia gdańskie, szczecińskie i jastrzębskie otworzyły drogę do ich realizacji.
Po 30 latach i transformacji ustrojowej w Polsce zasadniczy cel, jakim było przywrócenie godności pracownikom i stworzenie bardziej egalitarnego społeczeństwa, nie został zrealizowany. W polskim społeczeństwie narasta rozwarstwienie społeczne, rośnie grupa ludzi wykluczonych.
Trudno jest mówić o godności pracowników w społeczeństwie, gdzie 11% obywateli pozostaje bez pracy, a następne dwa miliony, aby godnie żyć, zostało zmuszone do emigracji zarobkowej. Systematycznie ograniczane są prawa pracownicze i uprawnienia związków zawodowych.
Przypominamy, że strajkujący żądali m.in.: zagwarantowania automatycznego wzrostu płac równolegle do wzrostu cen i spadku wartości pieniądza, poprawienia warunków pracy służby zdrowia i zapewnienia pełnej opieki medycznej osobom pracującym, zapewnienia odpowiedniej ilości miejsc w żłobkach i przedszkolach dla dzieci kobiet pracujących, wprowadzenia urlopu macierzyńskiego płatnego przez okres trzech lat na wychowanie dziecka, obniżenia wieku emerytalnego dla kobiet do 55 lat, a dla mężczyzn do lat 60 lub przepracowania 30 lat dla kobiet i 35 lat dla mężczyzn bez względu na wiek, skrócenia czasu oczekiwania na mieszkania.
Wszystkie te postulaty oczekują na realizację. Obecnie propozycja umożliwienia przejścia na emeryturę po przepracowaniu 35 lat przez kobiety i 40 przez mężczyzn została zgłoszona przez OPZZ w obywatelskim projekcie ustawy. W trakcie pierwszego czytania tego projektu ustawy, za jego odrzuceniem głosowali wszyscy posłowie rządzącej Platformy Obywatelskiej, wielu tak głosujących było uczestnikami Sierpnia ’80. Rząd PO proponuje podniesienie wieku emerytalnego dla mężczyzn i kobiet do 67 lat.
W sprawie upowszechnienia edukacji przedszkolnej w Polsce do Sejmu został złożony przez ZNP (organizację członkowską OPZZ) obywatelski projekt ustawy.
W 30 lat po Sierpniu ’80 zostały zrealizowane postulaty dotyczące pluralizmu związkowego, demokratyzacji. Dzięki szerokiemu ruchowi społecznemu i globalnym zmianom politycznym, Polska stała się krajem demokratycznym, sama określa swoje sojusze polityczne i gospodarcze. Powstał pluralistyczny system polityczny, samorząd terytorialny, partie polityczne i nowa elita polityczna.
Polską demokrację i niepodległość wywalczyli robotnicy i pracownicy. I to oni zapłacili największą cenę. Jeśli dziś weźmiemy do ręki wykazy zakładów pracy, które w 1980 roku tworzyły międzyzakładowe komitety strajkowe w Trójmieście, Szczecinie i Jastrzębiu to stwierdzimy, że większości z nich już nie ma. W zamian za to są bezrobotni, biedni emeryci, zarobkowi emigranci i ciężko pracujący samozatrudnieni.
To jest cena i efekt przemian ostatnich 30 lat.
Dziś – 30 lat po wielkich strajkach 1980 roku zwracamy się do prezydenta, rządu, posłów i senatorów, elity politycznej: zrealizujcie postulaty Sierpnia ’80 w części socjalnej i pracowniczej!
Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych
Warszawa, 27 sierpnia 2010 r.